“Empat Pulau, Dua Daerah, Satu Bangsa: Mencari Jalan Tengah dalam Sengketa Tapal Batas”

Oleh: Fariz Maulana Akbar Peneliti Pemerhati Masalah Khusus Indonesia (Hatikhu Indonesia)

Abadikini.com, JAKARTA – “Bangsa bukan sekadar kumpulan individu, melainkan makhluk moral kolektif dengan kehendaknya sendiri.” Jean-Jacques Rousseau, “The Social Contract” (1762).

Polemik soal kepemilikan empat pulau, yaitu Pulau Mangkir Besar, Mangkir Kecil, Lipan, dan Panjang, di perbatasan Aceh Singkil dan Tapanuli Tengah, Sumatera Utara, tak bisa dibaca sekadar persoalan tapal batas administratif. Ia adalah ujian terhadap arah kekuasaan nasional, memori luka sejarah Aceh, dan ketegangan antarjaringan elite politik nasional.

Di permukaan, ini tampak seperti sengketa teknis antara dua provinsi. Namun jika kita tarik ke lapisan sosial-politik yang lebih dalam, ada tiga aktor besar yang menjalin garis tarik-menarik: Muzakir Manaf yang akrab disapa Mualem, tokoh Partai Aceh dan mantan panglima GAM; Bobby Nasution, Gubernur Sumut yang juga menantu Presiden Jokowi; serta Tito Karnavian, Mendagri yang dikenal sebagai loyalis Jokowi.

Sementara itu, Presiden Prabowo Subianto berdiri di tengah silang jaringan kekuasaan ini. Di satu sisi, Mualem adalah sahabat lamanya sejak era konflik Aceh, ketika Prabowo masih di militer. Di sisi lain, Bobby dan Tito adalah dua wajah dari jejaring kekuasaan era Jokowi yang masih kuat di birokrasi nasional.

Politik Jaringan dan Perebutan Pengaruh

Teori jaringan sosial mengajarkan kita bahwa kekuasaan tak hanya soal posisi, tetapi juga soal relasi. Dalam konteks ini, ketiga aktor memiliki simpul-simpul kuasa yang berbeda: Mualem membawa memori kolektif perjuangan Aceh; Bobby membawa warisan dinasti politik Jokowi; dan Tito mengontrol instrumen negara melalui Kemendagri.

Sengketa ini menjadi ruang kontestasi, bukan hanya soal siapa punya hak atas pulau, tapi juga siapa yang lebih berpengaruh di istana: sahabat lama Prabowo dari Aceh atau sekutu baru yang dinilai sukses mengantarkan kemenangan di Pilpres dan sampai saat ini masih bertahan dengan jejaring politiknya di bawah permukaan.

Luka Lama dan Potensi Separatisme

Tak bisa dipungkiri, Aceh menyimpan sejarah panjang relasi yang luka dengan Jakarta. MoU Helsinki 2005 memang menutup babak konflik bersenjata, tapi luka sosial dan identitas masih membekas. Sengketa wilayah seperti ini mudah menyulut kembali bara yang belum padam.

Jika pemerintah pusat tidak berhati-hati, narasi “Aceh kembali dirampas” bisa tumbuh menjadi bahan bakar baru bagi kelompok-kelompok yang kecewa. Di sinilah politik identitas dan potensi separatisme bisa menjelma kembali dalam bentuk yang lebih tersirat: protes administratif yang dibungkus harga diri daerah.

Jalan Tengah Berbingkai Nasionalisme

Dalam kondisi seperti ini, Jakarta harus cerdas mengelola tensi. Prabowo punya beban moral dan historis terhadap Aceh, dan sekaligus tantangan untuk menjaga stabilitas di bawah bayang-bayang warisan kekuasaan Jokowi.

Daripada menyerahkan sepenuhnya ke mekanisme teknokratis birokrasi, lebih baik dibentuk forum mediasi khusus yang melibatkan unsur adat, akademisi, ahli sejarah dan tokoh masyarakat dari kedua provinsi. Pendekatan yang mengedepankan dialog, transparansi, keadilan dan historis akan jauh lebih sehat ketimbang memaksakan keputusan melalui jalur administratif semata.

Jika nasionalisme ingin tetap hidup sebagai kekuatan penyatu, maka ia harus membuka ruang bagi kehendak moral kolektif setiap daerah. Seperti kata Rousseau, bangsa adalah makhluk kolektif yang memiliki kehendaknya sendiri. Dan kehendak itu tidak bisa direduksi semata oleh garis peta atau keputusan birokrasi.

Karena pada akhirnya, sengketa ini bukan sekadar soal garis di peta, tetapi juga soal rasa keadilan, identitas, dan rasa dihargai sebagai bagian utuh dari Indonesia.

Baca Juga

Berita Terkait
Close
Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker
planet128 cahaya128 planet128 turbo128 planet128 rawit128 cahaya128 rawit128 planet128 rawit128 planet128 planet128 rawit128 turbo128 rawit128 planet128 rawit128 mesin228 mesin228 rawit128 turbo128 planet128 planet128 planet128 planet128 turbo128 rawit128 planet128 planet128 planet128 rawit128 turbo128 turbo128 planet128 rawit128 turbo128 planet128 turbo128 mesin228 mesin228 kacang99 garudabet168
slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana slot dana mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways mahjong ways caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin masuk caturwin situs caturwin slot caturwin catur777 catur777 login daftar catur777 slot catur777 slot gacor catur777 slot mahjong caturwin login caturwin caturwin daftar daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin slot 4d slot 4d caturwin slot 4d kawin77 login kawin77 daftar kawin77 link alternatif kawin77 slot 4d slot 4d gacor hari ini slot 4d slot 4d gacor hari ini slot 4d gacor slot mahjong mahjong ways hari ini kawin77 kawin77 login slot mahjong mahjong ways hari ini kawin77 kawin77 login slot 4d/a> slot 4d gacor hari ini slot 4d gacor terpercaya slot 4d depo receh kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 slot gacor slot gacor hari ini catur188 catur188 login daftar catur188 caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur777 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 mahjong ways 1 gacor hari ini slot mahjong slot mahjong hari ini bola88 bola88 login daftar bola88 link bola88 link alternatif bola88 mvp bola mvp bola login daftar mvp bola link mvp bola link alternatif mvp bola kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 kawin77 kawin77 login daftar kawin77 link kawin77 link alternatif kawin77 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 catur188 catur188 login daftar catur188 link catur188 link alternatif catur188 caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin caturwin caturwin login daftar caturwin link caturwin link alternatif caturwin catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777 catur777 catur777 login daftar catur777 link catur777 link alternatif catur777
r
slot gacor RTP Live sabung ayam online sv388 heroslot77 itnb hari kemenangan slot gacor 4D heroslot77 heroslot77 heroslot77 kgw88 HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO pso999 RTP Gacor Joker heroslot77 heroslot77 heroslot77 heroslot77 heroslot77 heroslot77 heroslot77 happympo heroslot77 happympo mpoturbo mpoturbo mpoturbo AUTOMPO happympo happympo happympo autompo happympo happympo slot dana happympo mpoturbo pso999 heroslot77 heroslot77 kgw88 kgw88 kgw88 slot gacor 777 LIVE RTP HEROSLOT77 KGW88 KGW88 AUTOMPO AUTOMPO AUTOMPO AUTOMPO Slot Maxwin slot demo Slot Online Slot Thailand Link Slot APK SLOT Judi Bola SBOBET88 link gacor slot gacor hari ini slot gacor 777 slot online slot777 slot gacor hari ini judi bola https://azure.aabu.edu.jo/ scatter hitam sv388 Slot777 slot demo scatter hitam slot thailand slot gacor slot gacor slot 777 slot dana slot88 slot gacor slot online slot gacor hari ini slot88 slot777 slot dana server thailand slot thailand zona berita Slot Dana happympo Berita Terkini Berita Terkini Berita Terkini HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO HAPPYMPO HEROSLOT77 HEROSLOT77 HEROSLOT77 HEROSLOT77 HEROSLOT77 PSO999 PSO999 PSO999 PSO999 PSO999 MPOTURBO MPOTURBO MPOTURBO MPOTURBO MPOTURBO MPOTURBO BUKITMPO BUKITMPO BUKITMPO BUKITMPO BUKITMPO kgw88 RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP PGSOFT RTP LIVE RTP LIVE RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter Pola Scatter RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE RTP PGSOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PG SOFT RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP PRAGMATIC RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP LIVE RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI RTP LIVE TINGGI Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP Live RTP RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP LIVE PG SOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT RTP PGSOFT